Grudzień w pasiece

Zimą pszczelarz odpoczywa po całym sezonie, a pszczoły w kłębie oczekują nadejścia wiosny. Temperatura w grudnia jest zróżnicowana w całej Polsce. Od kilkunastu stopni na plusie do minus 20. Nie ma rutyny, każdy grudzień jest inny. Bardzo często zdarza się, że na południu kraju w Wigilię są obloty pszczół. Pszczelarz ma na pasiece kilka zadań do wykonania w grudniu. Sprawdź co powinien zrobić każdy pszczelarz w pasiece oraz pracowni pszczelarskiej.

Kalendarz prac pasiecznych

W grudniu staram się być minimum 2 – 3 krotnie na pasiece.

W grudniu staram się być na pasiece minimum 2 – 3 krotnie. Rutynowo sprawdzam czy ule są całe i stoją stabilnie. Tego roku na początku grudnia zmuszony byłem na przykład przesunąć 1 ul maksymalnie do boku konstrukcji nośnej, a drugi ul przenieść na inne miejsce. Powodem było zapadnięcie się kołka nośnego na grząskim i podmokłym terenie po jesiennych opadach deszczu. Po 5 latach pobytu drewnianego kołka w ziemi, nadszedł na niego czas. Konstrukcja niebezpiecznie przychylała się i groziło to obsunięciem się uli na ziemię. Odczekałem oczywiście, aż temperatura otoczenia zbliżyła się do około 10 stopni i delikatnie przesuwałem ule. Przy tej temperaturze pojedyncze pszczoły wylatywały z uli i mam nadzieję, że były rozkłębione. Jakiekolwiek niepokojenie pszczół zimą jest niewskazane, ale to była konieczność ratowania 2 rodzin pszczelich.

Sprawdzam czy gryzonie i dzięcioły nie przeszkadzają pszczołom

Kolejną czynnością jest rutynowe sprawdzenie, czy rodzinom pszczelim nie zagrażają gryzonie. W nowych ulach przy prawidłowo założonych zakładkach problemów z pewnością być nie powinno. Natomiast w starych ulach leżakach, myszy z łatwością mogą przegryźć spróchniałe elementy ula. Tam gdzie są powałki, myszy nie gnieżdżą się. W leżakach i ulach korpusowych bez powałek mogą usadowić się na górnym nakryciu. Podnosząc daszek wyczujemy smród myszy, zauważymy odchody, pocięte kawałki materiałów, nanoszone liście. W takiej sytuacji należy przede wszystkim sprawdzić szczelność konstrukcji ula oraz rozsypać “karmę” dla gryzoni. Na świeżym śniegu doskonale widać ślady gryzoni.

Kolejnym intruzem w ulach są dzięcioły, który traktują odgłosy pszczół jako ich naturalny pokarm. Potrafią zrobić szkód zarówno w ulach styrodurowych jak i nowych drewnianych.

Ocieplam ule gdy temperatury spadają poniżej minus 20 st.C

W ostatnich latach, jak już wspomniałem temperatury w grudniu oscylują od minus kilku stopni nocą do plus kilkunastu w dzień. Pod koniec grudnia, a często w styczniu / lutym temperatury spadają poniżej 20 stopni. Obserwuję pogodę i przed zapowiadanymi silnymi mrozami kładę na górę ocieplenie, którego nie ściągam już do ciepłych wiosennych dni. Reguluję także wylotki, by nie było za dużych prześwitów. W grudniu silne i mroźne wiatry bardzo wychładzają kłąb. Nic tak nie szkodzi pszczołom jak wilgoć oraz przeciągi. Dlatego na podstawie własnych doświadczeń należy wyregulować dolot powietrza by zapewniał wentylację i nie powodował wyziębienia pszczół. W przypadku intensywnych opadów śniegu należy doglądać ule i sprawdzić czy na wylotkach nie tworzą się z lodowe zasłony, które trzeba usunąć zachowując ciszę i ostrożność.

U mnie na północy Polski, nie ma obaw o czerwienie matek pod koniec grudnia i stycznia. Zdarzają się jednak wyjątkowe zimy, jak np ostatnia zimowla 2019/2020 gdy temperatura rzadko kiedy spadała poniżej zera. Wówczas ocieplałem ule dopiero w połowie lutego na dobre czerwienie i szybki wiosenny rozwój.

Pszczoły i pasieka w grudniu

Rodziny pszczele w grudniu są kłębie, najczęściej zlokalizowanym u dołu bądź połowie ramek. Pszczoły nie śpią, jak sądzą amatorzy miodu. Wzajemnie ocierają się o siebie, wytwarzając ciepło. Początkowi pszczelarze obawiają się czy ich podopieczne żyją. Dobrze prowadzone rodziny pszczele od lipca do końca września są w sile i mają duże zapasy. Z pewnością w grudniu nie ma obaw o brak pokarmu.

Kłąb pszczeli cały czas przemieszcza się od dołu do góry. Na górze są największe zapasy pokarmu zimowego. Na dennicach higienicznych doskonale widać jak przemieszcza się kłąb pszczeli, po śladach zgryzionych odsklepin.

Pszczoły zimą mają zmniejszoną przemianę materii. Odpowiednio niskie stężenie dwutlenku węgla sprzyja spowolnieniu przemiany materii. Pszczoły spożywają zaledwie około 25 gramów pokarmu przez całą rodzinę pszczelą, która liczy około 10. 000 robotnic.

Niepokojenie pszczół w grudniu

Wszelkie doglądanie pasieki zimą należy wykonywać w ciszy. Niepokojenie pszczół zimową porą prowadzi do rozkłębiania się, wzrostu temperatury kłębu oraz przede wszystkim do zwiększenia zużycia pokarmu. Nadmiernie przepełnione jelita to jeden krok do nosemozy, która dziesiątkuje pasieki.

Co robi pszczelarz w grudniu?

Gdy pszczoły zimuj a w kłębie, pszczelarz ma czas na przyjemną edukację: fora internetowe, grupy dyskusyjne, filmy na YouTube oraz książki pszczelarskie. Zimowe miesiące to także czas na szkolenia branżowe. Warto zaglądać do własnych notatek z obecnego oraz pozostałych sezonów i wyciągać wnioski. Nasza pamięć jest dobra, ale ulotna. Analiza pomaga unikać błędów i osiągać sukcesy. Z wytopionego wosku można wytwarzać świece oraz przede wszystkim własną węzę pszczelą.

Można także poświęcić wolny czas dla rodziny, którego jest bardzo mało od kwietnia do października.

obfite opady śniegu w grudniu
Obfite opady śniegu w grudniu 2020.

Grudzień to kalendarzowy koniec roku. Przypominam, że sezon pszczelarski zaczyna się o kończy w lipcu. W nowym 2021 roku życzę Wam zdrowia, pomyślności i sukcesów.
Darz miód!

Zobacz także cały kalendarz prac pasiecznych z podziałem na 12 miesięcy.